اثر 1-متیل سیکلوپروین(ا-ام سی پی ) بر افزایش عمر انبارمانی و قفسه ای میوه توت فرنگی

چکیده توت فرنگی (fragaria × ananassa) دارای میوه هایی مطبوع و دل پسند و با ارزش غذایی بالا است اما به دلیل بافت نرم و فعالیت متابولیکی زیاد میوه در زمان رسیدن، بسیار حساس و آسیب پذیر بوده و عمر نگه داری کوتاهی دارد. تولید جهانی این محصول در حدود 3 میلیون تن در سال است که بالغ بر 40 درصد آن در دوره پس از برداشت از بین می رود. از این رو افزایش عمر انبارمانی و قفسه ای میوه توت فرنگی از اهداف مهم این پژوهش بوده است. از آن جا که تماس میوه با اتیلن یکی از دلایل مهم افزایش ضایعات پس از برداشت میوه هاست، بنابراین مواد ضد اتیلنی می توانند عمر نگه داری محصول توت فرنگی را افزایش دهند. 1-متیل سیلکوپروپن به عنوان یک ماده جدید جلوگیری کننده از اثر اتیلن در غلظت های خیلی کم مصرف شده و اثر منفی بر سلامت انسان و محیط زیست ندارد. لذا تأثیر کاربرد غلظت های صفر (شاهد)، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 میکرولیتر بر لیتر 1-ام سی پی بر عمر انبارمانی و قفسه ای میوه توت فرنگی رقم"کاماروسا" در دو دمای 1 و 20 درجه سانتی گراد به ترتیب در مدت بیست و هفت روز و چهار روز مورد مطالعه قرار گرفت و برخی از خصوصیات ظاهری، فیزیکوشیمیایی و رنگ میوه در مدت نگه داری اندازه گیری شد. آزمایش به صورت طرح کرت های خردشده در زمان در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و در 3 تکرار انجام شد. آزمایش دیگری به منظور بررسی اثر غوطه وری میوه ها در غلظت های صفر (شاهد)، 25/0، 5/0، 75/0 میلی مولار کلریدکلسیم به همراه پیش تیمار هوای کم فشار به میزان 6/0 اتمسفر و مدت 5 دقیقه در افزایش عمر انبارمانی میوه در 3 تکرار، به روش فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و به مدت هیجده روز صورت گرفت. آزمایش سوم نیز با هدف بررسی تأثیر تیمار 1 میکرولیتر بر لیتر 1-ام سی پی و پیش تیمار هوای کم فشار به میزان 2/0 اتمسفر و مدت 2 ساعت بر خصوصیات ظاهری و فیزیکوشیمیایی میوه طی مدت نگه داری در انبار سرد و به روش آزمایش اول انجام شد. نتایج آزمایش اول نشان داد که بالاترین مقادیر صفات بازارپسندی سفتی میوه، اسید آلی و ویتامین ث، و کمترین مقادیر صفات پوسیدگی ظاهری، ph و نسبت tss/ta و نیز کمترین تغییرات آنتوسیانین و tss در تیمار 1 میکرولیتر بر لیتر 1-ام سی پی مشاهده شد که نشان دهنده تأثیر مثبت 1-ام سی پی بر کاهش سرعت تغییرات بیوشیمیایی بافت میوه توت فرنگی است. بالاترین شاخص های رنگ میوه شامل روشنایی رنگ (l)، نواحی رنگ (b* وa*)، خلوص رنگ (c) و زاویه فام رنگ (h?) نیز در تیمار 1 میکرولیتر بر لیتر 1-ام سی پی مشاهده شد که تأییدکننده تأثیر مطلوب تیمار بر نگه داری میوه در انبار سرد است. نتایج اثر تیمار 1-ام سی پی بر عمر قفسه ای میوه در دمای c?20 نشان دهنده تأثیر مثبت نسبی تیمار 1-ام سی پی بر عمر قفسه ای میوه توت فرنگی است و به نظر می رسد که تیمار 1-ام سی پی قادر است کیفیت میوه ها را به مدت طولانی تری در دمای بالای نگه داری میوه حفظ کند. اثر تیمارهای مختلف کلریدکلسیم و پیش تیمار هوای کم فشار بر خصوصیات ظاهری، فیزیکوشیمیایی و رنگ میوه توت فرنگی رقم "کاماروسا" پس از مدت نگه داری در انبار سرد نشان داد که غلظت 75/0 میلی مول بر لیتر کلریدکلسیم و پیش تیمار هوای کم فشار قادرند با ایجاد برخی تغییرات بیوشیمیایی عمر انبارمانی میوه توت فرنگی را افزایش دهند و تأثیر کلریدکلسیم به غیر از شاخص های رنگ در مورد سایر صفات اندازه گیری شده بیشتر بوده است. اثر متقابل تیمار کلریدکلسیم با پیش تیمار هوای کم فشار نیز غیر از مقدار آنتوسیانین نسبی در سایر صفات معنی دار نبود. یافته های آزمایش نشان داد که تأثیر تیمارهای کلریدکلسیم و پیش تیمار هوای کم فشار در افزایش عمر نگه داری میوه توت فرنگی از تیمار 1-ام سی پی کمتر بوده است. نتایج آزمایش سوم نیز نشان داد که اثر مثبت تیمار 1-ام سی پی بر خصوصیات ظاهری و فیزیکوشیمیایی مورد مطالعه بیشتر از پیش تیمار هوای کم فشار بوده و حتی ترکیب دو تیمار نیز تفاوت معنی داری را با تیمار 1-ام سی پی به تنهایی نشان نداد. در مجموع تیمار 1-ام سی پی تأثیر مطلوب بیشتری درایجاد تاخیر در رسیدن و بهبود خصوصیات کیفی میوه پس از مدت نگه داری در انبار سرد داشت.